De ethiek van private equity: voorbij de discussie

- BUITENWERELD MOET RELEVANTE INFORMATIE KRIJGEN

16-06-2016 -

Er is wereldwijd steeds meer discussie over de ethiek van private equity-bedrijven. Reden is dat in private equity steeds meer geld omgaat en dat het steeds belangrijker wordt voor de economie. Voor de duidelijkheid, bij private equity gaat het om investeerders die een direct aandelenbelang in bedrijven nemen. In tegenstelling tot public equity, aandelen op de beurs.

Ook in Nederland wordt regelmatig de vraag gesteld of er niet meer wetgeving moet komen om dit type investeerders in toom te houden. Vooral het thema ?transparantie? (openheid) is daarbij belangrijk, omdat private equity van nature een nogal besloten wereld is.

Wij onderzoeken private equity al bijna 20 jaar en wij denken dat het met de ethiek, dus het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid, door private equity-investeerders in het algemeen niet zo slecht gesteld is. Wat er aan de hand is, is dat de politiek en de media private equity verwarren met hedge funds. Deze laatste categorie investeerders is puur financieel gericht en maakt het letterlijk niets uit hoe zij hun winst realiseren. Als 90 procent van de werknemers op straat geschopt moet worden om 10 procent meer winst te behalen, dan gebeurt dat.

Informatie voor de buitenwereld

Venture capital is een speciale ? en sympathiekere - vorm van private equity, in die zin dat het een grote mate van ondernemerschap en creativiteit inhoudt. Toch is een discussie over het thema 'transparantie' ook voor deze groep investeerders van belang.

Uit ons onderzoek naar Nederlands venture capital ? een uitkomst daarvan is de Venture Capital Gids - kunnen we rustig constateren dat ook dit type investeerder niet al te gelnteresseerd is het bieden van transparantie.

Dat is jammer, want met meer openheid is iedereen gebaat. Voor de buitenwereld is het bijvoorbeeld erg belangrijk dat de investeerder het gerealiseerde ROI (rendement op de investering) vermeldt. Participanten willen weten of de investeringsmaatschappij hun kapitaal goed investeert. Kapitaalzoekende ondernemers moeten weten of de investeerder capabel is hen te helpen succesvol te worden. Maar bij elke editie van de Venture Capital Gids moeten we vaststellen dat meer dan 90 procent van de investeerders die openheid van zaken niet geeft.

De reden is waarschijnlijk dat de meeste van hen ofwel erg veel rendement maken (en bang zijn concurrenten wijzer te maken) of zich schamen dat ze juist te weinig rendement maken. Voor de ?inner circle? is vertrouwelijkheid over dergelijke zaken misschien belangrijk. Maar voor de buitenwereld moet deze informatie echter beschikbaar zijn.

Laagdrempelig openbaar register van investeringen

Wat even belangrijk is, is openheid van zaken over mislukte investeringen. Niet om publiekelijk door het stof te gaan, maar om duidelijk te maken dat men daar iets van geleerd heeft. Investeren gaat net als ondernemen met vallen en opstaan. Uit ons onderzoek blijkt dat er in heel Nederland er letterlijk maar drie investeerders te vinden zijn die uit eigen beweging hun mislukkingen melden. Drie van de ongeveer 250 die we onderzocht hebben.

We hebben ooit eens gepleit ? en blijven dat doen - voor een apart en laagdrempelig openbaar register van investeringen in Nederland, met namen, rugnummers en bedragen. In dat register moeten zowel de investering als de uiteindelijke verkoop van het desbetreffende belang worden gemeld. Op die manier kan de buitenwereld zien welke investeerders en ondernemers er in staat zijn van een bedrijf een succes te maken. En wie er geld heeft om nieuwe investeringen te doen.

Dat zal voorlopig een luchtballon blijven, want de politiek en de investeerders-branche praten naar onze inschatting als het gaat om transparantie in private equity nog te veel over abstracte randverschijnselen, zoals de mate van zelfregulering en hoe jaarverslagen formeel moeten worden opgesteld.

Voorbeelden van rotte appels

Om duidelijker te maken hoe belangrijk openheid van zaken is, hier concreet een paar voorbeelden van investeerders die we de afgelopen jaren zijn tegengekomen:

. Een investeerder nam in hoog tempo belangen in start-ups om deze vrijwel dezelfde dag weer door te verkopen.

. Bij een andere investeerder was binnen twee jaar de helft van zijn portfolio failliet.

. Weer een andere investeerder maakt maximaal misbruik van zijn kennis- en ervaringsvoorsprong ten opzichte van ondernemers en werkt uitsluitend met wurgcontracten.

. Een investeerder die we kennen gebruikt regelmatig de tactiek van het eindeloos tijd trekken tegenover kapitaalzoekers en hun consultants om hen zo als ?tegenpartij? rijp voor de slacht te maken.

. Een investeerder hield zich langdurig uit rancune bezig met smaad en werd daarvoor veroordeeld.

Private equity en venture capital steeds belangrijker

Als onderzoekers verwerken we dergelijke observaties door deze rotte appels niet meer aan te bevelen aan kapitaalzoekers en/of consultants en door ze niet meer in de overzichten in onze producties op te nemen.

Daarnaast scoren we de onderzochte investeerders sowieso op een tiental kenmerken, die gezamenlijk de zogenoemde Venture Capital Ranking bepalen, aan de hand waarvan de Venture Capital Gids is opgesteld. Voor zo ver wij weten zijn wij wereldwijd de enige partij die een dergelijk inzicht in de lokale - in dit geval Nederlandse - investeerderswereld kunnen bieden. Nederlandse ondernemers en kapitaalbemiddelaars kunnen daar hun voordeel mee doen.

Gelukkig is het overgrote deel van de Nederlandse investeerders redelijk tot zeer professioneel en worden er regelmatig successen behaald, zowel bij de selectie van de participaties als bij de verkoop van de belangen. Dit is de reden dat private equity en zijn speciale vorm venture capital ook in Nederland steeds belangrijker worden voor de economie.

Klik hier voor meer informatie

Of bestel hier